Συνήθως μετά την ηλικία του ενός έτους αρχίζει η εξέλιξη του λόγου. Το περιβάλλον του παιδιού θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικό και να βρίσκεται δίπλα στο παιδί.
Μέχρι την ηλικία των 5 ετών θα πρέπει να προσέξουμε στο λόγο του παιδιού τα εξής:
• Λανθασμένη προφορά φωνήματος. Ανεπαρκής προφορά φωνήματος.
• Διαταραχές στο ρυθμό και στην αναπνοή.
• Άρνηση ομιλίας.
• Παλινδρόμηση λόγου.
• Μη ανταπόκριση σε ερεθίσματα ήχου.
• Σηκώνει το κεφάλι όταν είναι μπρούμυτα
• Παράγει ήχους με το στόμα του.
• Ησυχάζει όταν του μιλάμε.
• Πιάνει αντικείμενα που βάζουμε στο χέρι του.
• Αρχίζει να χτυπάει τα αντικείμενα με το χέρι.
• Γυρίζει από μπρούμυτα, ανάσκελα στο κρεβατάκι του.
• Κάθεται χρησιμοποιώντας τα χέρια του για υποστήριξη.
• Παράγει ήχους όπως “π”, “μ”, και “μπ”, μαζί με φωνήεντα.
• Χρησιμοποιεί ήχους ή νοήματα για να εκφράσει τις επιθυμίες του.
• Προσπαθεί να πιάσει αντικείμενα. Κρατάει αντικείμενα με το ένα ή το άλλο χέρι.
• Γυρίζει μάτια και κεφάλι στην κατεύθυνση φωνής ή θορύβου.
• Αρχίζει να μπουσουλάει.
• Κάθεται χωρίς υποστήριξη.
• Στηρίζεται όρθιο από έπιπλα.
• Μιμείται νοήματα όπως “γεια”, ήχους όπως “μα μα” και παλαμάκια.
• Ψάχνει για αντικείμενα.
• Ανακαλύπτει παιχνίδι κρυμμένο κάτω από ρούχο.
• Του αρέσει να ρίχνει κάτω αντικείμενα και να τα ξαναπιάνει.
• Σηκώνεται όρθιο και στηριζόμενο , μετακινείται από έπιπλο σε έπιπλο.
• Αρχίζει να ονομάζει “μαμά”, “μπαμπά” τους γονείς του.
• Τρώει με τα χέρια στέρεες τροφές.
• Ακολουθεί απλές οδηγίες όπως “φέρε μου την μπάλα”.
• Δείχνει γνωστά αντικείμενα όταν το ρωτούν που είναι αυτά.
• Αρχίζει να χρησιμοποιεί κουτάλι και να κρατά κούπα
Περπατάει σταθερά και τρέχει.
• Μπορεί να σπρώχνει, να τραβάει και να σηκώνει αντικείμενα.
• Ονομάζει ορισμένα αντικείμενα.
• Μπορεί να δείχνει απλές εικόνες.
• Σας φέρνει ένα αντικείμενο που ξέρει, όταν του το ζητήσετε.
• Να θυμάστε πως κάθε παιδί είναι ξεχωριστό ξεχωριστό και μπορεί σε ορισμένους τομείς να εξελίσσεται πιο αργά ή πιο γρήγορα από άλλα παιδιά
• Ανεβαίνει και κατεβαίνει σκάλες με δυο πόδια σε κάθε σκαλί.
• Μπορεί να ονομάσει περισσότερα από τρία μέρη του σώματος.
• Μουντζουρώνει.
• Τοποθετεί το ένα πάνω στο άλλο δύο ή τέσσερα αντικείμενα.
• Χρησιμοποιεί δύο λέξεις μαζί.
• Εκνευρίζεται εύκολα
• Κάνει σωστή χρήση των διαφόρων αντικειμένων.
• Εναλλάσσει πόδια σε ανέβασμα σκάλας, πηδάει επιτόπου.
• Βελονιάζει χάντρες.
• Πιάνει μπάλα με τεντωμένα χέρια και κορμό.
• Χτίζει πύργο εννέα κύβων και γέφυρα τριών κύβων μιμούμενο.
• Αντιγράφει κύκλο.
• Αρχίζει να κάνει ερωτήσεις, χρησιμοποιεί προτάσεις με τρεις έως πέντε λέξεις Τραγουδάει απλά τραγουδάκια.
• Του αρέσει να παίρνει ρόλους στο παιχνίδι (του μπαμπά, της μαμάς κλπ).
• Συμμετέχει στο πλύσιμο των δοντιών, των χεριών, στο γδύσιμο κλπ.
• Τρώει ανεξάρτητο.
• Ισορροπεί στο ένα πόδι και μετά στο άλλο, κλωτσά μπάλα που κυλά.
• Ονομάζει τέσσερα βασικά χρώματα και μεγέθη.
• Αντιγράφει σταυρό, μιμείται χ, ζωγραφίζει άνθρωπο με τρία μέρη του σώματος.
• Μπορεί να επαναλάβει τμήματα γνωστής ιστορίας.
• Συνεργάζεται με άλλα παιδιά στο παιχνίδι.
• Ανεβοκατεβαίνει σκαλιά μόνο του.
• Ντύνεται μόνο του συμπεριλαμβανομένων των κουμπιών, του φερμουάρ και των κορδονιών.
• Είναι πλήρως ανεξάρτητο στην τουαλέτα.
• Συνεργάζεται με ομάδες παιδιών στο παιχνίδι.
• Ζωγραφίζει σχέδιο ανθρώπου με ευδιάκριτα μέρη σώματος (κεφάλι,χέρια,πόδια).
• Διηγείται στους γονείς του περιστατικά από τη ζωή του.
• Μετράει μέχρι το 10.
• Αντιγράφει σύμβολα, οχήματα, αριθμούς, γράμματα.
vΣυμπληρώνει λαβύρινθο. Ονομάζει δεξί και αριστερό.
« Συνθέτει πάζλ 12 με 15 τεμ. τουλάχιστον.